Poznaj kilka sposobów jak zwiększyć swoje bezpieczeństwo na szlaku (i nie tylko) przy wykorzystaniu Twojego telefonu.
Prędzej czy później (choć mam nadzieję, że jednak prędzej) do każdego wędrowca zaczyna w końcu docierać, że nie jest niezniszczalny i jemu również coś na szlaku może się przydarzyć. Zaczyna wtedy zastanawiać się jakie narzędzia można wykorzystać do wezwania pomocy. Ja polecam zacząć od najprostszej opcji, czyli sprzętu, który każdy z nas ma zawsze przy sobie, czyli swojego smartfonu!
Spisałem kilka pomysłów na zastosowanie telefonu jako narzędzia podnoszącego bezpieczeństwo Twoje, lub osoby, którą się opiekujesz.
Zapraszam do przeczytania i wdrożenia!
Moje nawyki dotyczące bezpieczeństwa powstawały (niestety!) głównie na bazie własnych przygód a właściwie błędów. Jednym z wypracowanych nawyków jest choćby posiadanie zawsze przy sobie małej apteczki. Oprócz przygód w górach, kolejnym zdarzeniem, które zmodyfikowało moje podejście do bezpieczeństwa było zdiagnozowanie u mnie cukrzycy typu 1. Niestety, choroba ta bardzo źle „współpracuje” z długotrwałym intensywnym wysiłkiem, a ja taki stosuję regularnie. Musiałem więc poszukać metod zabezpieczenia się na wypadek nagłego pogorszenia się stanu zdrowia, a nawet utraty przytomności.
Oczywiście jak każdy „profesjonalny” 
włóczęga zacząłem od razu od najbardziej zawansowanych rozwiązań jak InReach, SPOT, Motorola Defy itp. Są to specjalistyczne urządzenia, umożliwiające komunikację nawet w rejonach pozbawionych sygnału GSM, gdyż korzystają z łączności satelitarnej. Jednak choć kosztują dużo, nie są pozbawione wad, wymagają wykupienia specjalnych abonamentów oraz są osobnym urządzeniem (z własną baterią) więc jeśli przed wyjazdem zapomnisz go zabrać, nie doładujesz akumulatora lub nie dokonasz aktywacji i opłacenia pakietu umożliwiającego komunikację, mogą nie spełnić swojej roli. Są one więc fantastycznym rozwiązaniem dedykowanym dla osób wyjeżdżających w dzikie rejony, gdzie będą wykorzystywać ich pełny potencjał regularnie. Do podstawowych zastosowań można wykorzystać inne urządzenie, które mamy zawsze przy sobie, ładujemy je regularnie a raz skonfigurowane będzie nam służyć przez długi czas a mowa tu oczywiście o Twoim własnym telefonie! Jeśli poświęcisz trochę czasu – odkryjesz potencjał jaki w nim drzemie.
W swoim artykule skupię się na telefonach z systemem android, bo to środowisko znam najlepiej, myślę jednak, że wiele odpowiedników można również znaleźć i w innych systemach operacyjnych. Po analizie różnych materiałów i przetestowaniu rozwiązań na szlaku zrobiłem swoją listę „patentów”, ustawień i aplikacji, którą przenoszę po prostu na kolejny model telefonu zaraz po zmianie. I choć materiał wydaje się obszerny to najważniejsze, że wystarczy zrobić to raz! Po wprowadzeniu danych, one już tam są więc praktycznie nic nie musisz robić przed kolejnym wyjazdem.
O czym dowiesz się z mojego wpisu:
Informacje medyczne – ważne zwłaszcza dla osób w trakcie leczenia
Mapy offline – dla tych, którzy często podróżują i zdarza im się zejść z głównej drogi.
- Aplikacja Ratunek – dla wypoczywających w górach lub nad wodą
- Udostępnianie lokalizacji – daj znać bliskim gdzie jesteś
- Dział „Bezpieczeństwo i systemy awaryjne” w Twoim telefonie, potężne narzędzie, ale dopiero po skonfigurowaniu
1. Numer ICE – In Case of Emergency (w razie zagrożenia): jest to międzynarodowy skrót. Oznaczamy nim osobę, z którą służby ratunkowe powinny się skontaktować w momencie, gdy mamy kłopoty. Ważne, by był to ktoś, która faktycznie może udzielić dokładnych informacji na nasz temat, szczególnie w zakresie sytuacji zdrowotnej. Warto przeanalizować czy dana osoba nie tylko ma wystarczająco aktualne informacje, ale też czy w sytuacji gdy odbierze telefon od ratowników zachowa zimną krew i poda z pamięci najważniejsze informacje jak przebyte choroby, uczulenia, przyjmowane leki, grupa krwi itp. Więc choć bardzo lubisz opowiadać babci o swoich wycieczkach, może nie być ona w stanie szybko i sprawnie udzielić wszystkich niezbędnych informacji na Twój temat, może warto wybrać kogoś innego, no chyba że masz Turbo Babcię, która ma największy poziom energii w Twoim otoczeniu, jak tak, to spoko 😉
Taki kontakt można na przykład oznaczyć w książce telefonicznej dodając do niego skrót “ICE” w nazwie/opisie. Tak by osoba mająca dostęp do naszego telefonu mogła go łatwo wyszukać w spisie kontaktów. Jeśli zabezpieczasz swój telefon PINem lub inną blokadą, oczywiście nikt obcy nie będzie miał dostępu do Twoich kontaktów, w takiej sytuacji możesz wykorzystać pomysły z kolejnych punktów jak np. umieszczenie kontaktu ICE na ekranie blokady oraz dodanie tej osoby do „Kontaktów alarmowych”.
W tym celu wejdź w ustawienia telefonu i wpisz w polu wyszukiwania: Kontakty alarmowe.
Powinno wyświetlić się przekierowanie bezpośrednio do opcji wyboru kontaktu z książki i ustawienia go jako numer osoby do połączenia w razie kłopotów.
2. „Wkładka” informacyjna – jeśli zabezpieczasz swój telefon przed uszkodzeniami za pomocą przezroczystego futerału lub etui z klapką możesz w nim umieścić kartkę z podstawowymi danymi jak imię, nazwisko, numer ICE, grupa krwi, przyjmowane leki. Tylko na boga nie wpisuj tam numeru pesel i PINu do karty 😉
Taką karteczkę można przygotować w domu na komputerze by była czytelniejsza i zalaminować, polecam przygotowanie informacji w dwóch językach, zwłaszcza jeśli często podróżujesz za granicę. Ja poszerzyłem informacje o zgodę na pobranie moich organów w razie śmierci, jeśli będzie taka potrzeba i możliwość. Na jednej stronie wpisujesz istotne dane a na drugiej umieszczasz skrót ICE lub inny, który uznasz za najodpowiedniejszy. Potem włóż tą kartkę tak by widoczna była tylko strona z napisem ICE (czy innym) a wrażliwe dane znalazły się po stronie przylegającej do telefonu. W takiej sytuacji osoba postronna nie zobaczy poufnych informacji a w razie akcji ratunkowej wystarczy wyciągnąć ta kartkę by móc je odczytać. Oczywiście istnieje niebezpieczeństwo, że ktoś „zapozna” się z jej treścią gdy zostawisz telefon bez dozoru, dlatego polecam to rozwiązanie zwłaszcza osobom przewlekle chorym gdy dostęp do informacji zdrowotnych może być ważniejszy niż kwestie prywatności.
Taką kartkę można też schować w portfelu.
3. Dane na ekranie blokady telefonu – jeśli Twój telefon ma ustawiona automatyczną blokadę ekranu, na nic się zda wpisywanie kontaktu ICE do jego pamięci, bo nikt obcy nie będzie go w stanie stamtąd wydobyć. W takim wypadku najlepszym rozwiązaniem jest umieszczenie takiej informacji na ekranie blokady, będzie ona widoczna mimo tego, że telefon pozostanie zablokowany.
W tym celu wpisz w wyszukiwarkę w ustawieniach telefonu: Edytuj ekran blokady
System Android (niektóre wersje) umożliwia personalizację górnej części ekranu blokady przez dodawanie widżetów zaś w dolnej znajduje się pole “Informacje kontaktowe”. Możesz tam wpisać numer pod jaki może dzwonić osoba, która znajdzie Twój telefon w razie jego zgubienia, nic nie stoi na przeszkodzie by wprowadzić tam dane osoby, z którą należy się skontaktować również w innych sytuacjach. Jeśli uzupełnisz tą informację, będą one widoczne zawsze, gdy aktywowany zostanie ekran, nawet bez jego odblokowywania.
Ta opcja nie działa we wszystkich wersjach systemu android, ale jest jeszcze inna opcja. Jeśli ekran telefonu jest zablokowany i chcemy wpisać pin do odblokowania urządzenia, na ekranie oprócz klawiatury wyświetli się jeszcze pole „Połączenie alarmowe” po kliknięciu w nie powinien wyświetlić się kolejny ekran, który będzie zawierał różne opcje, w zależności od wersji systemu, najczęściej jednak pojawi się opcja „Informacje alarmowe”. Powinny się tam znaleźć kontakty do osób, które oznaczyłeś jako „Kontakty alarmowe” oraz opcje wprowadzone przez Ciebie jako „Informacje medyczne” jeśli oczywiście zdecydujesz się je wpisać.
4. Informacje medyczne – w systemie android jest możliwość wprowadzenia szczegółowych informacji dotyczących Twojego stanu zdrowia, które będą przechowywane w pamięci telefonu i mogą zostać odczytane przez ratowników w razie potrzeby. Jednak, ponieważ mają być łatwo dostępne, są one widoczne nawet przy zablokowanym telefonie (patrz punkt wyżej) więc opcję tą polecam tym, którzy cierpią na poważne przypadłości i istnieje uzasadniona potrzeba łatwego dostępu do informacji medycznych bez oglądania się na to czy uda się dodzwonić do kontaktu ICE czy nie. W innym wypadku, zalecam rozwagę.
5. Mapy offline – może się to wydawać dziwne w czasach masowego korzystania z Map Google, w końcu mamy je na bieżąco w telefonie a ich aktualność jest na bardzo wysokim poziomie, jednak ja ze względu na własne doświadczenia zawsze mam w telefonie alternatywną aplikację do nawigacji z mapami pobranymi do pamięci telefonu. Być może nie każdy wie, że aplikacja od Google do wytyczenia trasy potrzebuje łączności z serwerem, więc gdy znajdziemy się w punkcie bez zasięgu, nie wytyczy nam trasy powrotu. Oczywiście można pobrać wycinek map na telefon, ale jest to usługa bardzo ograniczona i dla mnie niezbyt wiarygodna, doświadczyłem z nią problemów. No i najważniejsze: mapy google nie sprawdzają się w nawigowaniu na szlaku, sprawdzają się świetnie na drogach publicznych i w mieście, ale nie poza nimi! Ja wybrałem dla siebie aplikację mapy.cz, według mnie jest to obecnie najlepsza aplikacja dla turystów a i jako nawigacja samochodowa sprawdza się świetnie.
Ważne by to wybrzmiało, bo to ważne – bazowanie na Google Maps w terenie jest dla mnie ogromnym błędem, gdy wychodzisz w teren wpieraj się aplikacją, która została w tym celu zaprojektowana.
Mapy.czy do początków 2025 r były całkowicie darmowe, obecnie wprowadzono odpłatność za część usług (byłem chyba jednym z pierwszych, którzy kupili pakiet Premium), natomiast pobranie map offline jednego kraju jest nadal darmowe. Aplikacja ta ma tyle funkcji, że kiedyś poświęcę jej osobny wpis.
Oczywiście, jeśli w swoich wędrówkach nie wychodzisz poza parki i tereny zielone przylegające do miasta lub robisz to bardzo rzadko, instalowanie dodatkowej aplikacji może być działaniem zdecydowanie na wyrost a nawet stać się powodem problemów. Jeśli będziesz jej używać raz czy dwa razy do roku to po prostu zapomnisz jak się z niej korzysta lub gdy naprawdę wystąpi potrzeba wsparcia się nią może się okazać, że jest nieaktualna, nie działa i w ogóle nie zobaczysz nic poza „criticall error”.
6. Aplikacja Ratunek – produkt polski 😉 uważam, że powinna znaleźć się na każdym telefonie. Jest ona przydatna w czasie wypoczynku zarówno w górach jak i nad morzem. Jej działanie jest bardzo proste, wystarczy ją aktywować, wybrać, czy potrzebujemy pomocy w górach czy nad wodą i trzykrotnie wcisnąć przycisk wezwania pomocy lub wysłać sms, np. gdy mamy bardzo słabą baterię i może ona nie udźwignąć całej rozmowy z operatorem linii. Pakiet informacji jaki otrzymają służby ratunkowe składa się z Twojej lokalizacji, informacji osobowych i medycznych, jeśli zostały uzupełnione dane personalne (w ustawieniach aplikacji, podanie ich jest dobrowolne, ale bardzo pomocne) oraz aktualnego stanu baterii. Pozostałe informacje możesz podać w trakcie połączenia lub w wiadomości sms. Aplikacja Ratunek działa nawet jeśli nie jesteś w zasięgu swojej “macierzystej” sieci, sygnał powinien zostać wysłany, jeśli masz dostęp do jakiejkolwiek polskiej sieci komórkowej.
W tym miejscu sprzedam Ci przetestowane wiele razy w terenie rozwiązanie – jeśli wychodzisz w teren i spodziewasz się słabego zasięgu, warto zmienić jedno z ustawień Twoich wiadomości, mam tu na myśli włączenie opcji „Używaj prostych znaków”. W tej chwili, choć my popularnie wciąż używamy określenia, że „wysyłamy smsy” to tak naprawdę posługujemy się znacznie bardziej złożonymi wiadomościami. To sprawia, że nasza komunikacja jest ciekawsza, bo zawiera różne fonty i emotikony, ale „waży” więcej i jest trudniejsza do wysłania przy słabym sygnale. Upraszczając formę komunikacji zwiększamy szansę na dostarczenie wiadomości, gdy telefon złapie choć na chwilę sygnał. Można też jeszcze zrobić coś innego, gdy próbujesz wysłać wiadomość i jest z tym problem, sprawdź czy pod wiadomością nie ma opcji „wyślij jako sms”, wtedy telefon sam uprości wiadomość (sprawi, że będzie lżejsza) przez co zwiększy szanse na jej wysłanie przy słabym sygnale.
7. Udostępnianie lokalizacji – jest to coś z czego powinien skorzystać każdy wyruszający w teren, szczególnie jak ja, wyruszający samotnie. OK, domyślam się, że ktoś może uznać, że możliwość podglądu jego lokalizacji na bieżąco przez inną osobę jest opcją ograniczającą jego wolność i nie o to chodzi w swobodzie wędrowania. Rozumiem, w takim wypadku przejdź po prostu do następnego punktu, ten akapit nie jest dla Ciebie.
Udostępnianie lokalizacji jest bronią obosieczną (!), po pierwsze, zwiększa Twoje bezpieczeństwo, bo regularnie aktualizuje Twoją lokalizację na Mapach Google, więc gdy długo się nie odzywasz osoba, której udostępniasz swoją lokalizację może łatwo sprawdzić ostatnią zarejestrowaną pozycję i w razie kłopotów zawęzić obszar poszukiwań. Z drugiej strony, wymaga ona połączenia z siecią (aktualizacja lokalizacji na serwerze wymaga transmisji danych) oraz stale włączonej usługi lokalizacji a to oznacza, że bateria w Twoim telefonie będzie się zużywała szybciej. Warto mieć to na uwadze.
Jak udostępnić lokalizację? Można to zrobić na kilka sposobów, ja polecam taki: wejdź w aplikację Mapy Google, potem kliknij w prawym górnym rogu na Twoim zdjęciu/logo/avatarze i wtedy powinna rozwinąć się lista opcji a wśród nich „Udostępnianie lokalizacji”. Potem wybierz opcję „Nowe udostępnienie”, w następnym kroku wybierzesz jak długo ma trwać udostępnianie Twojego położenia, wychodząc w teren wybieraj oczywiście opcję „Dopóki nie wyłączę”, w dolnej części możesz wybrać kontakt / kontakty, które będą otrzymywać informacje o Twojej lokalizacji. Będą widzieć nie tylko lokalizację, ale też np. poziom naładowania baterii w Twoim urządzeniu. Jeśli osoba, którą wybrałeś ma konto Google, Twoja lokalizacja będzie się wyświetlała w jej aplikacji przez cały czas gdy będzie z niej korzystać, wystarczy, że ją otworzy. Jeśli nie ma konta Google, otrzyma w wiadomości specjalny link, po kliknięciu w niego otworzy się aplikacja Mapy Google z widoczną Twoją lokalizacją.
Opcje te będą działać do momentu, aż je sam wyłączysz, no chyba że wcześniej zdecydowałeś się sam wybrać udostępnianie przez określony czas
Z opcji udostępniania lokalizacji można korzystać nie tylko przy wyjściu w teren, można ją włączyć na telefonie swojego dziecka lub innej osoby, która jest pod naszą opieką. Można tak monitorować również lokalizację osoby chorej lub starszej, która w sytuacji nagłego pogorszenia stanu zdrowia może nie móc sama podać gdzie się znajduje.
Ponieważ usługa wymaga transferu danych trzeba uważać poza UE na opłaty w roamingu.
8. Dział „Bezpieczeństwo i systemy awaryjne” – nie jestem w stanie opisać jak dokładnie wygląda to w Twoim telefonie. Usługa ewoluowała w czasie, wcześniej była osobną aplikacją do zainstalowania na telefonie, dziś jest standardową częścią ustawień systemu, wszystko zależy od jego wersji. Dostępne opcje są jednak bardzo podobne i warto je skonfigurować na każdym telefonie, niezależnie czy wyruszasz na wielodniowe wyprawy, czy też nie opuszczasz nawet swojej dzielnicy. Po wprowadzeniu swoich ustawień będziesz mieć możliwość wezwania pomocy poprzez pięciokrotne wciśnięcie klawisza zasilania (włączanie/wyłączanie) telefonu, potem rozpocznie się proces automatycznego informowania służb ratunkowych i osób, które do tego wyznaczyłeś o tym, że potrzebujesz pomocy i gdzie się teraz znajdujesz.
W nowszych systemach, by wejść do konfiguracji tej usługi należy wywołać menu „Ustawienia” a następnie odszukać pozycję „Bezpieczeństwo i syst. awaryjne”. Do skonfigurowania będziemy mieli kilka działów. Opiszę tylko najważniejsze pozycje:
– inf. medyczne – informacje o Tobie, Twoim stanie zdrowia, przyjmowanych lekach itp. Pamiętaj, że podane tu informacje będą widoczne w menu alarmowym (patrz punkt 4) nawet bez odblokowania telefonu, więc potencjalnie dla każdego, kto będzie miał w ręku Twoje urządzenie. Weź pod uwagę plusy i minusy tej sytuacji,
– kontakty alarmowe – samodzielnie definiujesz do kogo trafi Twoje wezwanie pomocy (poza służbami ratunkowymi), możesz wybrać kilka kontaktów, ale bez przesady by potem kilkanaście osób nie rozpoczynało akcji ratunkowej dotyczącej tej samej osoby.
Pod polem służącym do wyboru kontaktów powinien być widoczny check box „Pokaż na ekranie blokady” i znów jest to opcja odnosząca się do punktu 4 tej instrukcji, jeśli włączysz tą opcję, wybrane kontakty będą widoczne dla osoby, która będzie miała w ręku Twój telefon, nawet bez jego odblokowania. Ta osoba będzie mogła do nich zadzwonić z Twojego telefonu, mimo, że pozostanie on zablokowany,
– alarm SOS – tu zdefiniujesz zasady dotyczące wywołania połączenia alarmowego, sygnałem wywołującym jest 5 miarowych wciśnięć klawisza zasilania, ale możesz też zdefiniować dodatkowe opcje jak potwierdzenie wyboru przesunięciem palca po ekranie czy też, z którym centrum alarmowym ma się łączyć telefon w sytuacji kryzysowej,
– udostępnianie awaryjne – wybierz komu i co ma zostać udostępnione po wywołaniu alarmu, czy ma się też włączyć kamera lub mikrofon i dołączyć do zgłoszenia nagranie?
– usługa lokalizacji dla połączeń alarmowych – tu możesz włączyć opcję udostępniania swojej lokalizacji służbom alarmowym w razie wywołania alarmu,
– ostrzeżenie o nieznanym urządzeniu śledzącym – nie wiem do końca po co, ale ja mam włączone
Ważne: tej aplikacji można użyć w każdej sytuacji zagrożenia, np. gdy wydaje nam się, że ktoś za nami idzie lub wręcz zaczepia wieczorem na ulicy. Wtedy można dyskretnie wcisnąć pięciokrotnie klawisz zasilania w telefonie i aplikacja zacznie wysyłać informacje. Na taką ewentualność warto wyłączyć dżwiękowy sygnał odliczania przed rozpoczęciem połączenia alarmowego w opcjach, by nasze dyskretne połączenie, pozostało dyskretne.
I jeszcze jedna bonusowa informacja: trwają prace nad umożliwieniem satelitarnej komunikacji alarmowej dla telefonów z systemem Android (i modułem LTE). Telefon w pierwszej kolejności próbowałby wysłać komunikat przez sieć GSM a przy braku zasięgu robiłby to przez satelitę. Prace nad tym rozwiązaniem trwają od jakiegoś czasu, pierwsze implementacje rozwiązania pojawiały się już w systemie Android 14, dziś mamy wersję 15 i prace nadal trwają, być może w kolejnej wersji otrzymamy takie rozwiązanie. Podobno w telefonach Google Pixel (od modelu 9) już w jakiś sposób ona działa, ale nie miałem jeszcze żadnego na szlaku by to sprawdzić. Takie połączenia są też dostępne w nowszych modelach telefonów Apple, lecz jedynie w wybranych krajach. Na jesieni 2024 r. Minister Cyfryzacji apelował do producenta telefonów z systemem iOS o udostępnienie tej opcji na terenie całej Polski. Ponoć jest pomysł by wymusić to europejską regulacją dla całego kontynentu.
Swego czasu nad takimi rozwiązaniami pracowali również inni producenci telefonów wykorzystujących system Android (min. Xiaomi) i podzespołów (np. Qualcomm) jednak pomysły indywidualne zarzucono na rzecz wdrożenia rozwiązania systemowego. Funkcja ma działać dwukierunkowo, więc będzie można zarówno wysłać wiadomość jaki ją odebrać, ma w tym wypadku zostać wykorzystana współpraca firmy Starlink dostarczającej technologię „Direct to Cell” oraz koncernu T-Mobile odpowiadającego za część komunikacji w ramach GSM.
Kiedy opcja wystartuje? Ile będzie kosztować i czy będzie darmowa opcja służąca tylko celom alarmowym? Czas pokaże. Na pewno, gdy tylko się pojawi, zainteresuje się nią od razu!
No i oczywiście najważniejsze to w ogóle nie dopuścić do sytuacji, w której będziesz potrzebować pomocy. Byłoby super, gdyby nikt z nas nie musiał w praktyce testować przydatności powyższych rozwiązań. Zanim więc wyruszysz na szlak, zrób wszystko by powrócić z niego w całości, co najwyżej zmęczonym i brudnym!
Jeśli dotarłeś do tego miejsca, to znaczy, że było ciekawie. Nie zapomnij polubić mojej strony na >> Facebooku << zobaczysz, gdy wrzucą coś nowego. Możesz też zostawić komentarz od siebie i udostępnić ten wpis innym.
Pozdrawiam serdecznie!
0 komentarzy